Struikheide

In de speciekuipen, die mijn vrouw vorige week had gekocht, zijn al weer wat nieuwe planten toegevoegd. De struikheide is ook goedkoop. Verderop in de tuin staan er ook nog wel wat oudere heideplanten, deels is het beste er wel af, maar anderen bloeien nog wel (deels).

Heide vooral de grotere velden, zoals ik die ken bij Birkhoven, De Dellen, Renderklippen, in Drenthe of op de Ossenberg zijn hardstikke mooi, vooral in september als de heide bloeit en als er dan ook nog een kudde schapen graast...

De struikhei (Calluna vulgaris) die in heel Europa voorkomt is een plant uit de heidefamilie. In de negentiende eeuw is de struikhei door Schotse immigranten meegenomen naar Canada en heeft zich vandaar uit over geheel Noord-Amerika verspreid. 

Struikhei wordt 10-100 cm hoog, uitschieters naar 1,5 m zijn mogelijk. De plant heeft tweeslachtige, symmetrische bloemen. De kelk en de kroonblad hebben dezelfde kleur. Aan het eind van de takjes zitten de paarse bloemen, die zorgen eind juli tot begin september voor de paarse heidevelden. Vooral in natte jaren is de bloei uitbundig. Struikhei komt voor op arme zandgronden en in kalkarme duinen en gebergtes boven de boomgrens.

Appelboom

Afgelopen weekend is er weer geoogst. Er is een vracht appelmoes gemaakt, een grote appelcake, kennissen en buren blij gemaakt en wij hebben nog peren en appels in de groentela. Binnenkort nog lekker peertjes verwerken en de appels komen bij ons ook wel op.

Ja iedere september hebben wij meer lol van onze peren- en appelboompjes in onze tuin.

De appel (Malus domestica Borkh.) is een boom uit het geslacht Malus, waaraan de vooral op het noordelijk halfrond algemeen bekende handappels groeien.
De appel werd al 10.000 v.Chr. in Europa in het wild verzameld en al in het Nabije Oosten geteeld in 4000 v.Chr. Waarschijnlijk is de appel langs de oude zijderoute verspreid, omdat ook het genencentrum van de appel in de omgeving van deze route ligt. De eetbare handappel is het eindresultaat van een eeuwenlang proces van kruising in Centraal-Azië, waar meer dan 25 wilde appelsoorten voorkomen. Geselecteerde rassen werden later in stand gehouden door de door Chinezen uitgevonden techniek van enting.

In de tijd van de Oude Grieken en Romeinen tussen 8ste eeuw v.Chr. en de 5e eeuw na Chr. was er een florerende teelt van appels. De Romeinen hebben deze rassen verder verspreid over West-Europa. In de negentiende eeuw hadden vele steden in Europa en Nederland hun eigen rassen. Deze rassen waren zoet of halfzuur, verschillend gekleurd en met verschillende vormen en grootte.

Buxusen in onze speciekuipen

Iets wat ons inspireerde in de vakantie waren de planten in speciekuipen bij een kroeg in het Antwerpse havengebied. Ze waren er ook nog mooi gestapeld. Wij hebben al een aantal speciekuipen in gebruik voor onze vijvers, maar om in wat kalere hoeken van onze tuin wat meer groen aan te brengen hebben wij nu ook voor dit nieuwe doel wat speciekuipen aangeschaft en gevuld met modder en planten.

Als wij een nieuw stukje tuin in gebruik nemen of aanleggen, komen naast andere planten ook al gauw wat buxussen in. De buxus is gelijk en altijd mooi groen en zij kosten bijna niets. Vaak een euro per stuk of nog minder voor de kleinere exemplaren. En overleven een paar niet, dan is dat een mooie reden, om weer eens wat anders er in te zetten, of hetzelfde.

De buxus, je ziet ze in bijna iedere tuin, groot, klein, sjiek, alledaags, als heg, in mooie vormen geknipt, of gewoon als struikje.

De buxus, de spijkerbroek onder de tuinplanten.

Buxus is een geslacht uit de buxusfamilie (Buxaceae). De planten kunnen makkelijk gesnoeid worden en of zeer laag gehouden worden (in formele tuinen bijvoorbeeld), of juist hoog opgroeien en in een bijzondere vorm gesnoeid worden.`Buxus sempervirens, de meest gebruikte soort, komt in Europa en Turkije in het wild voor. De buxus heeft een voorkeur voor een licht beschaduwde plaats met voldoende bodemvochtigheid. Hitte wordt in het algemeen slecht getolereerd. Buxus is een kalkminnende plant, maar nog belangrijker is een luchtige bodem.

1,5 jaar later 23-3-2020

Omhuizen, de pergola

Onze tuin is aan de achterzijde omheind met een schutting van zo'n 1,80 meter hoog die op een balstenen muur staat. Het land loopt vanaf de dijk af en de achterzijde van onze tuin is even hoog als de voorzijde hoewel het pad aan de achterzijde een meter lager ligt, dan de dijk aan de voorzijde.

Kortom, die schutting is vanaf de erfgrens aan de buitenkant tot meer dan 2,50 meter boven de grond die niet van ons is. De schutting is op het muurtje, dat door een van de vorige bewoners gebouwd is, niet super stevig te bevestigen. Bij stormweer is het al een aantal keren misgegaan, dan woei de schutting deels om en dit hebben wij toen opgelost met  rondhouten paaltjes heen halve meter voor de schutting en die met de gammele schuttingpalen te verbinden. Het hielp deels, maar was niet mooi en de schutting stond aan de zuidzijde al snel weer wat uit het lood. Aan de oostzijde hebben wij het al eerder mooi opgelost, door een bankje van steigerhout tegen de schutting de bouwen en aan het uiteinde geeft een veranda goede steun.

Afgelopen weekend hebben wij ons schuttingprobleem hopelijk voorgoed, opgelost door een (vinden wij) mooie veranda te bouwen. op wat grotere afstand van de schutting. Het zelfde weekend heeft mijn vrouw een mooie schildering aangebracht op de schutting, want afgelopen zomer leerden wij van de tuinen in Frankrijk, dat wat extra kleur een tuin nog fleuriger maakt.

Inmiddels staat tegen een van de palen een mooie bosrank (clematis). Hopelijk gaat die binnenkort dit bouwsel mooi overwoekeren.

Vielsalm, voorbij ons eindpunt

Zaterdag 15 juni 1991, met zijn tweeën op vakantie naar de Ardennen, 1e dag

1e dag België. Vanmorgen waren wij al vroeg op van de vakantiespanning. Kwart over acht met de trein richting Utrecht en met de Valkenburg-expres kwamen wij rond 10 uur in Maastricht aan.

Pas om 11 uur werd in Luik onze dorst gelest door de Wagon Lits. Wij genoten van de treinrit door de Ardennen, maar ons einddoel bleek geen station meer te hebben. De trein reed door naar Vielsalm. Met zo'n beetje ons eigen gewicht aan bagage hebben wij een paar uur in dat dorp rond gelopen en nog wat inkopen gedaan.

Uiteindelijk een bus naar onze bestemming Grand Halleux genomen, waar wij rond kwart voor vier aan kwamen. De camping was gemakkelijk te vinden. Wij schreven ons in en vonden op deze in juni nog rustige (lege) plek een mooi stekje aan het riviertje de Salm.

Het was nog een hele klus de slappe aluminium haringen in de leemgrond te krijgen, maar met een ravioli-blikje als hamer lukte het uiteindelijk wel. De zooi in de tent gegooid en nog wat inkopen bij de kruidenier in dit dorpje gedaan, ook een blikje met champignons (ook kampernoelies uit Parijs, haha kampernoelies, waarschijnlijk een vergeten Nederlands (Vlaams?) woord voor champignons. Gegeten in de friterie, friet, shaslick en een paar biertjes. Voorzichtig verbetert ons slechte Frans een petit peux. 's Avonds bij de tent nog een bakje koffie (hij) en thee (zij) en de zooi opgeruimd. Lekker geslapen bij het geruis van het beekje en om de anderhalf uur de herrie van de trein.

Fijn! Kampeervakantie.

En het werd zondag

Reuzenzwam

Al een tijdje zie ik hem weer, zeker een week. Als ik onze hond uitlaat hier in het parkje staat er een complex van zwammen, bijna 2 meter in totaal tegen de oude beuk met een stam van wel meer dan een meter doorsnee. Mooi, maar voor de beuk is het geen goed teken. Vorig jaar rond deze tijd stonden deze zwammen ook al bij dezelfde beuk. Het zijn reuzenzwammen.

reuzenzwammen

De reuzenzwam (meripilus giganteus) is een parasitaire houtschimmel met grote vruchtlichamen die tot een meter doorsnede kunnen hebben. De vruchtlichamen zijn vanaf de zomer tot aan de vorst zichtbaar en staan rond de stamvoet van een boom. Soms komen de zwammen uit de stam. De reuzenzwam zorgt voor wortelrot. In relatief korte tijd kunnen grote delen van het wortelgestel wegrotten. De boom wordt dan instabiel en is er ontstaat een verhoogde kans dat de boom bij storm omwaait. Bij vergevorderde kan conditie van de boom sterk achteruit gaan. Bestrijding is niet mogelijk. Als een boom eenmaal aangetast is, is dat onomkeerbaar. Wortelschade kan voorkomen worden door grondwaterverlaging.

Duinkerken, vuurtoren

Op onze trip naar Frankrijk verbleven wij de tweede nacht in Duinkerken

Wandelend naar het strand en turend langs de kade richting haven zien wij de vuurtoren van Duinkerken. Dit is de hoogste vuurtoren van Frankrijk, gebouwd in 1842 en in 1985 geautomatiseerd en nog steeds in gebruik.

Het is nog de eerste helft van juli, ik heb de lichtkegel 's avonds niet meer zien branden. De laatste keer, dat ik hem zag was het nog licht.

Vingerplant

In onze achtertuin stond een steeds verder uitdijende sering. De sering is in onze tuin een zeer algemeen, want ook aan de voorkant en beide zijkanten van onze tuin staan seringen. Tijd voor wat anders. Mijn vrouw was maandag op haar vrije dag met mijn dochter aan het winkelen en kwam onder andere thuis met een vingerplant.

Eigenlijk wilden wij die al lang eens, die achterste hoek in onze tuin wilden wij toch al wat anders inrichten en  's middags al had mijn vrouw de groencontainer al gevuld met het bovengrondse deel van de struik, 's avonds heb ik het wortelstelsel uitgegraven en daarmee een kop op de groencontainer gemaakt.

Nu kan de grote vingerplant (een fatsia japonica spiderweb) worden geplant, gat gemaakt water erin, plant erin en klaar. Ondertussen maakte mijn vrouw nog even een bonte schildering op de schutting erachter. Vorig jaar in bij het Indonesische huis in het Openluchtmuseum in Arnhem zagen wij mooie exemplaren van de vingerplant ook in de 'koude' grond. Op een beschutte plek moet dat prima kunnen in Nederland.

daar staat ie rechts van de zonnebloem

De Vingerplant, ook wel Fatsia japonica is een groenblijvende plant uit de klimopfamilie (Araliaceae). De plant komt uit het zuiden van Japan. De grote bladeren hebben acht lobben, en daaraan dankt de plant zijn naam: 'Fatsi' is een oude Japans voor acht. Hier wordt de vingerplant vooral als kamerplant of kuipplant gehouden, maar is op een beschutte plek in Nederland winterhard en kan dan 3-6 m hoog worden.

Onze waterval

Watervallen, fascinerend natuurgeweld. Meestal dan.

Toch vind ik ze altijd wel mooi. De meesten die ik als Nederlander heb gezien, zijn door mensen gemaakt. Zoals de grootste Nederlandse waterval in Loenen op de Veluwe en watervallen in dierentuinen, tuinen en dergelijke.

Toch de mooisten zijn de echten, de eerste die ik daarvan zag, was die in Coo, hoewel die ook deels is aangelegd, door het verleggen van een stroom. Bij de Delaware Watergap hebben mijn vrouw en ik eens heerlijk gezwommen in een waterval, later in dezelfde vakantie zagen wij nog een hoge waterval in Nambé Pueblo New Mexico. In 2017 in Zwitserland zagen wij samen de Rheinfall, de grootste waterval van Europa, wat een natuurgeweld, prachtig.

Een waterval om huis, zou dat wat wezen dachten wij aan het einde van onze vakantie een paar jaar geleden. Een pompje kopen, dan kunnen wij wel wat aanleggen bij een van onze vijvertjes. Het werd allemaal nog eenvoudiger, een dag later zagen wij een kant en klaar miniwatervalletje in de uitverkoop in ons tuincentrum, prachtig toch? De steen die er rechts voor ligt, (deels te zien) is een cadeautje van mijn zoon. Die heeft ie voor ons meegenomen uit de Atlantische Oceaan bij Brest.

In april 2019 bezochten wij weer een prachtige waterval in een kloof de Tatzelwurm Wasserfall in Oberaudorf Duitsland. In juli 2021 leidde een geweldige wandeling ons naar de Brålandsfallet och Laxtrappa bij Munkedal in Zweden. Het was maart 2023 toen wij over de brug over de 20 meter hoge waterval midden in het stadje Saarburg liepen.

Inmiddels 2023 is de omgeving van de Omhuizen waterval uitgebreid met leistenen uit de Rijn nabij Kaub.

Goudsbloem

Wij kopen elk jaar wel wat bloemzaden, vooral van eenjarigen. Wat wij ook geregeld kopen is het zaad van de goudsbloem. Niet elk jaar. sommige jaren verstrooien wij ook gewoon de zaden die wij winnen van de uitgebloeide en verdroogde bloemen.
De goudsbloem is de favoriete bloem van mijn vrouw. Haar oma noemde haar vroeger altijd mijn goudsbloem...vandaar.
Deze bloem siert daarom elk jaar in kleinere of grotere hoeveelheden onze tuin.

goudsbloem bij een van onze vijvertjes

De goudsbloem (Calendula officinalis) is een plant die behoort tot de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae). De plant is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Europa.
Het is een eenjarige plant met meestal oranje, maar soms ook gele bloemen.
De plant wordt 30-45 cm hoog en heeft stompe bladeren. De goudsbloem bloeit van mei tot november. De vruchten zijn meestal gekromd en bootvormig.

Verse of gedroogde bloemen kunnen worden gebruikt in soepen. De bloemen kunnen ook gebruikt worden als kleurstof voor kaas, boter en andere levensmiddelen. Vroeger werden de bloembladen gebruikt voor vervalsing van saffraan.

En zelfs nu in het zachte winterweer van januari 2020 bloeien er in onze tuin nog goudbloemen.

Suzanne met de mooie ogen

1 september, bijna 3 maanden geleden waren wij, net als vandaag, even naar het tuincentrum. Wij hadden toen onder andere zaad van Suzanne-met-de-mooie-ogen meegenomen. Dit zaad heb ik eerst even opgekweekt in een kweekkasje en daarna uitgezet in onze voortuin. Vorig jaar hadden wij dit plantje ook, een stok er naast, maar daar klom ie niet echt in. Deze keer heb ik er een restje gaas achter gezet. Terug van vakantie naar Frankrijk 5 weken terug, zag ze er ondanks de hitte en droogte nog best aardig uit, maar nu 1 september na wat meer regen, zie ik, dat dit plantje het heel goed doet.
Ja, die wil ik volgend jaar wel weer.

Suzanne-met-de-mooie-ogen (Thunbergia alata) is een plant uit de familie Acanthaceae, een kruidachtige plant met windende stengels, die tot 4 m hoog worden. De bladeren zijn tegenoverstaand, eirond tot driehoekig-langwerpig, 3,5-15 x 2,5-11 cm groot, toegespitst, gaafrandig of hebben enkele grove tanden. Er zijn 5 tot 7 nerven die ontspringen vanaf de hart- of spiesvormige voet. De bladsteel is gevleugeld.

De bloemen staan alleen of in kleine groepen in de bladoksels. Ze zijn geel tot oranje met een zwart centrum. De kelk bestaat uit elf tot zestien tanden, die tussen twee 1,5-2,5 cm lange schutbladeren zitten verborgen. De bloemkroon heeft een 1,5-2 cm lange, iets gebogen kroonbuis en een vijflobbige, 3-4 cm brede zoom. De vruchten worden omsloten door de verdroogde schutbladeren. Ze zijn circa 1 cm groot en bolvormig met een 1 cm lange snavel.

Suzanne-met-de-mooie-ogen komt uit tropisch Afrika. Ze wordt wereldwijd als sierplant gekweekt en komt ook verwilderd als onkruid voor. Er bestaan cultivars met witte en rode bloemen en ook bestaan er cultivars zonder het kenmerkende zwarte centrum. In België en Nederland wordt de plant veel verkocht. Hier kan hij als eenjarige op een zonnige standplaats in de tuin worden gekweekt. De plant heeft veel water nodig. Bij de eerste nachtvorst zal de plant afsterven.