woensdag 31 mei 2023

Lepelaar

 Ook afgelopen zondag was ik weer een stukje aan het fietsen. Nu sloeg ik vanaf de Hasselterdijk af naar de Ruimzichtweg en reed ik naar de Milligerplas, zwaluwen fladderden om mij heen en er was verderop achter het riet een grote witte vogel aan het foerageren. Het was deze keer geen zilverreiger, ja het is een lepelaar. Mooi toch op plekken waar ze veel voor komen Texel, Schiermonnikoog heb ik ze nooit gezien, op het verkeerde moment op de goeie plek... Nu zie ik er een vlak bij huis. Filmpje!


In 1970 waren er nog maar 170 broedpaar in Nederland, nu enkele duizenden. De lepelaar heeft zich spectaculair hersteld. De Nederlandse populatie lepelaars is uniek, in andere landen in Noord-West Europa broeden ze nauwelijks. Lepelaars bevinden zich van februari tot september/oktober in Nederland. Via Franse en Spaanse moerassen trekken ze naar winterkwartieren langs de West-Afrikaanse kust. Lepelaars broeden in moerassige gebieden, dichte rietkragen of moeilijk bereikbare bomen en struiken, maar ook op kwelders. 
De lepelaar is een grote witte vogel met unieke lange, lepelvormige snavel. Lepelaars hebben in prachtkleed een oranjegele borstvlek en een lange, dikke, afhangende kuif. Onvolwassen vogels hebben zwarte vleugeltoppen en vleeskleurige in plaats van een zwarte snavel met een oranjegeel uiteinde en de borstvlek ontbreekt. Van afstand hebben de eveneens witte zilverreigers een meer verticale houding. Vliegen doen de lepelaars met gestrekte hals. Zilverreigers trekken hun hals in.

De vogel vliegt weer weg


Mijn fietstochtje kan niet meer stuk, onderweg nog wel meer mooie dingen gezien, maar dit was deze Pinksterdag het hoogtepunt.


woensdag 24 mei 2023

Mastenbroek, tafeleenden

Afgelopen zondag had mijn lief een lange werkdag, het was droog en behoorlijk warm, weer eens een mooie gelegenheid om na het ontbijt een stuk te fietsen. Ik pompte in het hok de banden van mijn sportfiets even op en fietste de dijk op. Ik reed naar het noorden richting Hasselt.

Het eerste wat mij opviel, dat er bij Genne-Overwaters  tegenwoordig een camping is en goed bezet, logisch, want het is een prachtige plek daar op het punt waar de Vecht in het Zwartewater stroomt. 


Ik fiets verder en tip even Hasselt aan er direct weer uit en ik fiets richting Ruimzichtweg. Voorbij het viaduct blijf ik even staan en loop even het natuurgebiedje in even rondkijken en voor mijn onbekende plantjes op de foto zetten. Kom ik er straks met behulp van ObsIndentify wel achter wat het zijn.


Ik fiets verder onder het viaduct door de Mastenbroeker polder in. Daar zie ik allerlei weidevogels, kieviten, ik hoor grutto's zie scholeksters, meeuwen, tafeleenden, kwikstaarten en voor mij de eerste boerenzwaluwen van dit seizoen en nog veel meer.

tafeleenden

Tafeleenden zijn duikeenden die vooral in de herfst, winter en begin lente in Nederland te zien zijn. Je ziet ze meestal in groepen en zijn na zonsondergang het actiefst. Opvallend is dat de woerden al in juni wegtrekken, als de vrouwtjes nog broeden. De vrouwtjes en de jongen vertrekken dus later. 
Het mannetje heeft roodbruine kop met fel rode ogen, een zwarte borst en stuit en verder een lichtgrijs verenkleed. Het vrouwtje is minder opvallend, met een lichtbruine kop en stuit, en op de romp een licht grijsbruin verenkleed. Het vrouwtje kwaakt laag, maar de woerd maakt  tijdens balts de balts een bijzonder geluid als speelgoedautootje dat wordt opgewonden.


Op een gegeven moment passeer ik het dorpje Mastenbroek, waar het vol met auto's staat. Ja het is nog redelijk vroeg op de zondag morgen en de kerk zit hier (neem ik aan) vol. Ik sla rechtsaf, fiets het dorp weer uit waar een ooievaar op het nest zit.


En uiteindelijk kan ik weer naar Zwolle rijden, maar doe ik niet, want ik kan 's Heerenbroek nog wel even door. Hier hingen de groene shirts aan de vlaggenstokken, want hun eerste voetbalteam was zaterdag kampioen geworden,

Voor elf uur zit ik al weer thuis na rustig 25 kilometer te hebben gefietst aan een bakje koffie in onze tuin en de koolmeesjes in het nestkastje zijn druk met het voeren van hun kuikentjes.


Meer over en vanuit Mastenbroek staat in onderstaande stukjes


zondag 21 mei 2023

Canada de los Alamos, Apache Canyon

  15 juli 1992

Reis naar Amerika

 In de oude Ford Transit van mijn neef reden wij over deels dirt roads vanaf Santa Fé, naar Pecos. Onderweg nabij het gehucht Cañada de los Alamos kwamen wij door Apache Canyon. Hé die ken ik. Ik heb een Lucky Luke album dat zo heet. Nou komen namen in een groot land als de Verenigde Staten dus vaker voor, want na even zoeken blijken er dus minimaal twee van te bestaan. Deze in de omgeving van Santa Fé New Mexico, maar het Lucky Luke album speelt zicht af bij die andere Apache Canyon nabij de Mexicaanse grens in Texas.


maar of het er bij die andere Apache Canyon nou echt zo uitziet?


In dit album werd Lucky Luke door het Federaal bureau voor indianenbelangen gestuurd om uit te zoeken waarom er nog steeds oorlog is tussen de federale troepen en de Chimichuris-indianenstam. Deze stam onder leiding van Patronimo strijdt in Texas. Zowel kolonel O'Nollan en stamhoofd Patronimo willen van geen vrede weten uit persoonlijke motieven. Hierdoor blijven ze elkaar uitdagen en aanvallen. Luke komt gedurende het verhaal langzaam te weten dat de zoon van de kolonel door de stam werd ontvoerd en er nu medicijnman is. Daarnaast is Patronimo zelf een halfbloed daar zijn vader een blanke was en uit de frustratie hierover blijft hij de blanken bestrijden.

Mist

Op zaterdag 27 februari 2021 liepen wij over het strand bij Hindeloopen, weinig wind, een temperatuur  iets boven nul, die later wanneer  de zon doorbreekt richting 10 graden zou gaan. Een mooie dag.

Hindeloopen 27 februari 2021

Mist kan mooi zijn, stil met weinig zicht, maar ook gevaarlijk en verraderlijk, vooral in het verkeer.

Mist is beperking van het zicht door kleine in de lucht zwevende waterdruppeltjes. Bij mist is het zicht aan het aardoppervlak minder dan 1000 meter. Bij een zicht van minder dan 400 meter kan het verkeer er last van krijgen. Dichte mist met een zicht van minder dan 200 meter is gevaarlijk. Zeer dichte mist met een zicht van minder dan 50 meter dwingt tot stapvoets rijden.

vrijdag 19 mei 2023

Tess Hjalmarsson en Marie Erling

 Afgelopen dagen heb ik tussen de bedrijven door de thriller Countdown van de Zweedse schrijfster Tina Frennstedt gelezen een goed geschreven thriller, die zich afspeelt in het Zuid-Zweedse landschap Skåne, in Ystadt, Malmö, Österlen en Kopenhagen. Leuk twee jaar geleden reden wij daar nog rond met een camper.


Op de ochtend van Goede Vrijdag wordt een controversiële kunstenares dood gevonden bij de vuurtoren van een nationaal park aan de kust. Op de plaats delict wordt bewijs gevonden dat teruggrijpt naar een moordzaak in Ystad van vijftien jaar geleden, waarbij een jonge pianist doodgestoken werd.

Tess Hjalmarsson en haar collega Marie Erling van het coldcaseteam in Malmö duiken in beide zaken, maar vinden verder geen overeenkomsten die de slachtoffers met elkaar in verband brengen. Tegelijkertijd dringt de tijd, omdat hun leidinggevende het coldcaseteam wil opheffen. Het nieuws over de moordzaak brengt echter een kettingreactie op gang. Zo begint een moeder van twee jonge kinderen te vermoeden dat haar echtgenoot niet is wie hij zegt te zijn…


2019 – Cold Case: Försvunnen  - Verdwenen
2020 – Cold Case: Väg 9 - Countdown (gelezen)
2021 – Cold Case: Skärseld  Verdwenen
2023 – Cold Case: Sista bilden ...

Hendrik Groen

 Gisteren was het Hemelvaartsdag en voor ons beiden een beetje een luierdagje.

Ik ben toen maar eens in een boek begonnen, een dag nadat ik de vorige uit had. Een kleine verrassing van Hendrik Groen, weer eens even wat anders dan een thriller. Nogal grote letters, in een dag uit gelezen.

Wel een humoristisch boek. Een aantal jaar geleden had ik de eerste twee dagboeken van Hendrik Groen (gekregen via mijn werk) ook al gelezen en aansluitend ook de tv-series gezien. Ik wist dus een beetje wat voor sfeer ik kon verwachten in deze prequel.

Hendrik Groen, is een pseudoniem van Peter de Smet.

2014 - Pogingen iets van het leven te maken: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83¼ jaar (gelezen), leuk komisch, maar van mijn lief weet ik, dat er mensen in het verzorgingshuis wonen, die er in de hedendaagse Nederlandse werkelijkheid nooit in terecht zouden komen.

2016 - Zolang er leven is: Het nieuwe geheime dagboek van Hendrik Groen, 85 jaar (gelezen)

2018 - Leven en laten leven

2019 - Een kleine verrassing (gelezen) speelt in 2004, Hendrik Groen en Evert Duiker, trouwe vrienden in voor- en tegenspoed, zijn 70+ en het leven is in kalm vaarwater terechtgekomen. Wekeleijks bezoeken ze elkaar, potje schaak, borreltje en een hapje, praatje. Maar op zekere dag wordt de rust ruw verstoord als Evert bij Hendrik aankomt met als verrassing een onverwachte kleine gast. In een vlaag van verstandsverbijstering is hij aan de wandel gegaan met een éven onbeheerd achtergelaten kinderwagen met baby. Goeie grap, dacht Evert, maar Hendrik denkt daar anders over: die vindt het ongelooflijk stom. Als babysitter doen de vrienden het heel aardig, terwijl ze zinnen op een manier om het kleintje zo snel mogelijk weer ongezien bij de ouders terug te brengen. Maar het blijkt nog helemaal niet zo eenvoudig om van het ongewilde pleegouderschap af te komen.

2020 - Opgewekt naar de eindstreep: Het laatste geheime dagboek van Hendrik Groen, 90 jaar

2021 - Rust en Vreugd

2023 - Groeten uit Benidorm

maandag 15 mei 2023

Blizzard

 In Nederland vallen de winters meestal mee, wel eens sneeuw van betekenis, ook wel echte sneeuwstormen meegemaakt, maar geen blizzards, daarvoor moet je naar Canada. Overigens nu ik er nog eens over nadenk, ik heb toch wel eens in een blizzard gestaan... zomers tijdens onze boottrips.


De avonturen van Lucky Luke spelen zich meestal af in het warme zuidwesten van de Verenigde Staten, maar in het album De Daltons in de Blizzard uit 1963 wijkt hij uit naar Canada waar hij ook in een blizzard belandt.

Een blizzard is de Noord-Amerikaanse vorm van een sneeuwstorm. Deze ontstaat als gevolg van een krachtige koude-luchtbrug uit richting van de poolregio. Daarbij dringt de polaire koude lucht in lagedrukgebieden tot ver naar het zuiden door, omdat er in Noord-Amerika geen in Oost-West-richting verlopende gebergten bestaan. Het begrip blizzard ook al werd het voor het eerst in Noord-Amerika gebruikt is mogelijk afkomstig van het Duitse woord „blitzartig“. De benaming van een heftige sneeuwstorm als blizzard werd later ook in andere regio's, bijvoorbeeld in de Antarctis en in Noord-Scandinavië, overgenomen.

Voor een Noord-Amerikaanse blizzard moet voldaan worden aan een aantal voorwaarden. Deze voorwaarden zijn anders dan die van de Nederlandse sneeuwstorm. In de media wordt onterecht al snel over een blizzard gesproken, terwijl er aan de volgende voorwaarden moet worden voldaan:
  • Lage temperaturen: circa –6 graden Celsius of kouder.
  • Hoge windsnelheden vanaf circa 56 km/u, wat neerkomt op windkracht 8 Bft.
  • Grote hoeveelheden sneeuw die het zicht tot 400 meter of minder beperken.
  • Een duur van meer dan 3 uur.
Echte blizzards zijn relatief zeldzaam. Wanneer ze optreden, dan vooral in Canada en in de Northern Plains van de Verenigde Staten.


woensdag 10 mei 2023

Asterix

 Net Asterix en de ronde van Gallia weer eens gelezen. Geinig deze Tour de France, van Asterix en zie niet schriele maat Obelix en ook wij hebben inmiddels een paar rondjes Frankrijk gedaan en daardoor ook een deel van de steden (Lutetia - Parijs, Durocortorum - Reims, Divodurum - Metz) bezocht die onze Gallische helden 2.000 jaar geleden hebben bezocht. Na de zoveelste knokpartij met de Galliërs besluiten de Romeinen het Bretonse dorp van Asterix te ommuren. Asterix gaat de weddenschap met de Romeinen aan, dat ie zal weten te ontsnappen uit de houten ommuring en een ronde door Gallië zal maken en uit steden en streken uit heel Frankrijk wat mee terug zal nemen als bewijs, dat hij een grote rondreis heeft gemaakt. Obelix reist met een grote gele zak op zijn rug, alsof hij de Gele trui van de Tour de France draagt. Op de achterkant van de zak zit een vierkant vlak, waar het nummer van de renner op zou staan. Onderweg naar Nicae komen ze op de "Autoroute Du Soleil", waar een file van toeristen staat die onderweg zijn naar het strand. Langs de weg staat een bord met het nummer "VII", de huidige A7.


Asterix, oorspronkelijk Astérix, is een Franse stripreeks met in de hoofdrol de gelijknamige Galliër. De stripserie is gemaakt door de Franse tekenaar Albert Uderzo en scenarioschrijver René Goscinny (die ook veel scenario's van de Lucky Luke stripverhalen heeft geschreven), die elkaar in Brussel leerden kennen. De serie is uitgebracht in meer dan 70 landen en vertaald in meer dan 100 verschillende talen.  Asterix is de bestverkochte stripreeks uit Europa.

1 Asterix de Galliër (gelezen)
3 Asterix en de Goten  (gelezen)
Yn 't Frysk
4 Asterix als Gladiator (gelezen)
heette vroeger Asterix en de Gladiatoren
5 Asterix en de ronde van Gallië (gelezen)
6 Asterix en Cleopatra 
7 De strijd van de stamhoofden (tot 2005 De Kampioen) (gelezen)


8 Asterix bij de Britten (gelezen)

dit album heette in de 70-ger jaren nog Asterix en de Britten
9 Asterix en de Noormannen (gelezen)


10 Asterix als Legioensoldaat 
11 Het ijzeren schild (gelezen)
12 Asterix en de Olympische Spelen (gelezen) 
13 Asterix en de koperen ketel (gelezen)

14 Asterix in Hispania (gelezen)


15 De intrigant 
16 Asterix en de Helvetiërs (gelezen)
17 De Romeinse lusthof 
18 De lauwerkrans van Caesar 
19 De ziener (gelezen)
20 Asterix op Corsica (gelezen)
21 Het geschenk van Caesar 
22 De grote oversteek (gelezen)
23 Obelix en Co. (gelezen)
24 Asterix en de Belgen (gelezen)
25 De broedertwist (gelezen)

26 De Odyssee van Asterix 
27 De zoon van Asterix 
28 Asterix in Indus-land
29 De roos en het zwaard 
30 De beproeving van Obelix 
31 Asterix en Latraviata 
32 Asterix het pretpakket 
33 Het Geheime Wapen (gelezen) 


34 De Verjaardag van Asterix & Obelix 
35 Asterix bij de Picten 
36 De Papyrus van Caesar 
37 Asterix en de race door de Laars 
38 De dochter van de veldheer
39 Asterix en de Griffioen


Jemez Springs, Hot Spring


 Een lange mooie dag, na al het moois en bijzonders in Bandelier National Monument en met een in Los Alamos gevulde maag reden wij de natuur weer in, om te gaan baden in een van de vele thermische baden die New Mexico rijk is.

Van de Ford Transit wandelden wij naar een van de het baden, mijn lief bedankte. Mijn neef en ik gingen wel. Het was niet erg druk aan het begin van de avond en heerlijk, wat zeg ik, knap warm water. Mijn lief maakte ondertussen verderop wat foto's van de omgeving. Van de prachtige met naakte mensen gevulde natuurlijke baden hebben wij maar geen foto's gemaakt. Deze baden waren puur natuurlijk in  de rotsen zonder voor mensen gemaakt aanpassingen, heerlijk.

Na het bad werd het nog een prachtige lange rit terug naar Santa Fé.

Los Alamos, laboratoriumstad

Onze reis naar de Verenigde Staten van Amerika

Na een dag ronddwalen in het prachtige Bandelier National Monument reden wij door de ook prachtige Jemez Mountains  naar Los Alamos, waar wij in een restaurant wat aten. Goulash soep voor mij.

Jemez Mountains

Na Bandelier zijn wij in Los Alamos geweest voor wat eten. In Los Alamos zijn allerlei laboratoria waar proeven worden genomen die het daglicht niet kunnen verdragen en de sfeer is er beslist niet leuk, het lijkt er niet echt op Nieuw Mexico. 

Bovenstaande tekst is over dit bezoek in het fotoalbum terecht gekomen, gebaseerd op wat ik van mijn neef er over hoorde en wat ik zelf over deze stad gelezen had.  Bij deze stad ligt het Los Alamos National Laboratory, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog de eerste kernwapens werden ontwikkeld. Dat helpt natuurlijk ook niet mee aan een goede reputatie. De prachtige staat New Mexico had de twijfelachtige eer, dat daar in 1945 ook de eerste kernproef ooit werd gedaan.


Rondje Santa Fé, Vallé Grande, Bandelier, Los Alamos, Hot Springs... een lange prachtige dag

Na de goulashsoep in Los Alamos reden wij weer het prachtige landschap in naar de Hot Springs.





Regen

 Vandaag is het weer zo'n beetje droog, maar de afgelopen dagen heeft het omhuizen flink geregend. Ach onze tuin vaart er wel bij en het is toch beter, dan alle die droge warme lentes de afgelopen jaren?

Zaten lekker buiten vrijdag en toen werden we naar binnen gedwongen

Op de site van het KNMI kun je lezen:
Regen is een vorm van neerslag waarbij waterdruppels uit een wolk vallen. Als de temperatuur van de wolk en de lucht onder de wolk boven nul is, bestaat de wolk geheel uit water. Door botsing van waterdruppeltjes kunnen de druppels verder aangroeien. Zijn ze groot genoeg, dan vallen ze uit de wolk en regent het.

Regen ontstaat meestal door smeltende sneeuwvlokken. Ook in de zomer. De sneeuwvlokken smelten geheel tot regendruppels als ze door een luchtlaag vallen met temperaturen boven het vriespunt.

In een buienwolk die tot grote hoogte in de atmosfeer reikt waar het vriest, bevinden zich naast druppels ook ijskristalletjes en onderkoelde waterdruppeltjes. De ijskristallen kunnen aangroeien door water van (onderkoelde) wolkendruppels te onttrekken (proces Wagener-Bergeron). Daardoor ontstaan grotere neerslagdeeltjes en regent of sneeuwt het uit een bui meestal harder.


maandag 8 mei 2023

Colomba & Dante

Hoofdpersonen uit veel thrillerseries zijn vaak duo's. Zo heb ik al boeken gelezen over Blix & Ramm, Munch & Kruger, Rekke & Vargas, Ronning & Stilton en deze keer eens geen Scandinavisch maar een Italiaans duo, Colomba Caselli en Dante Torre. Dood de vader is geschreven door Sandrone Dazieri (1964) geboren in Cremona, Italië. Hij liet zijn carrière als kok achter zich om zich volledig op het schrijven te richten. Voordat hij doorbrak als thrillerschrijver werkte hij als journalist, redacteur en scenarioschrijver.

Het eerste deel, dat bij de partij boeken zat dat wij twee maanden geleden hadden gekocht was spannend en binnen een week uit, onderweg van en naar mijn werk in de trein en thuis in de veranda.



Deel 1 Dood de vader

In de buitenwijken van Rome verdwijnt een kind en wordt zijn moeder dood gevonden. Colomba, een vastberaden, atletische, knappe, maar getraumatiseerde politieagente, staat onder grote druk de ontvoering op te lossen. Colomba wordt bijgestaan door Dante, hoogbegaafd en briljant en een expert in het peilen en doorgronden van menselijk gedrag. Dante gaat af op zijn intuïtie en denkt te weten wie de dader is. Maar kan Colomba daarop vertrouwen? En durft Dante de confrontatie met zijn eigen verleden aan te gaan en zijn ergste nachtmerrie onder ogen te komen? De zaak blijkt ingewikkelder dan gedacht. Het gaat niet om een enkele crimineel, maar de misdaad is verweven met een organisatie die zich bezighoudt met het manipuleren van menselijk gedrag. Is Dante wel wie hij denkt te zijn?

Deel 2 is Dood de Engel

 

donderdag 4 mei 2023

Portland (Pa), voetgangersbrug

 Onze reis naar de Verenigde Staten van Amerika

Lang geleden, de 21ste eeuw was nog niet begonnen huisden wij samen een paar weken om in de Verenigde Staten van Amerika. De eerste 10 dagen van deze vakantie verbleven wij voornamelijk in New Jersey. Wij recreëerden veel in of aan de grensrivier met de staat Pennsylvania de Delaware

Op een avond kuierden wij van Columbia in New Jersey over een meer dan 200 meter lange voetgangersbrug, de Portland-Columbia Pedestrian Bridge naar het dorpje Portland in de buurstaat Pennsylvania. Op de brug heb je naar beide kanten een mooi uitzicht over de rivier. Mijn tante die ons rondleidde, liet ons o.a. het oude postkantoortje van dit dorp zien. Ze zei de oudste van de VS. Ik weet trouwens niet of dat waar is.

uitzicht stroomopwaarts richting Delaware Watergap

Ellis Island vaartochtje

Op 7 juli waren wij een dagje met onze tante vanuit Hackettstown naar New York, nadat we al een tijdje langs de waterkant van New York hadden rondgelopen en gekeken, namen wij in het Battery Park de veerboot naar Liberty Island, om het Vrijheidsbeeld van dichtbij te bekijken.


onderweg naar het Vrijheidsbeeld

Onderweg naar Liberty Island vaar je ook langs Ellis Island, dit eiland is tegenwoordig met een brug verbonden met het Liberty Park in Jersey City. Ellis Island heette in de Nederlandse tijd Oestereiland, maar kreeg later de naam van zijn 18e eeuwse eigenaar Samuel Ellis. Tussen 1 januari 1892 en 29 november 1954 kwamen in totaal zo'n 12 miljoen immigranten door de poorten van het verwerkingscentrum op Ellis Island, die daar allemaal onder andere een medische keuring kregen voor zij naar het vaste land mochten.

Immigration Museum op Ellis Island

Meer over en vanuit New York staat in onderstaande stukjes

maandag 1 mei 2023

Maretak

 

maretakken in de bomen in Charny (Fr)


Waar ik woon, zit je denk ik net iets te noordelijk om 's winters veel maretakken te zien. Maar vanaf Zuid-Limburg vallen 's winter de bomen met maretakken op. In maart waren wij met een huurcamper naar Frankrijk en het blad kwam nog niet aan de bomen, dan zie je vele maretakken, zoals aan de Maas in Charny.

Maretak (Viscum album) of vogellijm is een bolvormige struik die vooral in de herfst, winter en het vroege voorjaar te zien is in populieren, zoete kers en soms ook nog wel eens op de takken van een andere boomsoort. Ze vallen dan op in de bomen doordat ze de hele winter door groen gekleurd blijven terwijl de bomen hun loof hebben afgestoten. Het zijn halfparasieten, die hun water en zouten aftappen van de vaten van de bomen waar ze in groeien. De struiken bloeien in het vroege voorjaar en uit de vruchtbeginsels ontstaan witte bessen. 

Maretak met deze bessen erin kennen we als Mistletoe, die tijdens de kerst vaak in huizen wordt opgehangen en natuurlijk van de strip Asterix en het Gouden Snoeimes, want de maretak is een ingrediënt van de toverdrank. 

Meer over en vanuit  Charny-sur-Meuse staat in onderstaande stukjes