Berlijn, west en oost

Wij hebben het hier over 1981. Er bestond nog een West en een Oost-Duitsland en Berlijn was gesplitst in een West- en een Oost-Berlijn. Aan het einde van het schooljaar van de middelbare school gingen wij op schoolreisje vijf dagen naar Berlijn.

Veel buitenland was ik toen nog niet gewend, bijna drie jaar ervoor was ik een paar dagen in Londen en omgeving geweest. Met mijn ouders gingen wij altijd in eigen land op vakantie.

De eerste maandag in juli vertrokken wij al vroeg met de bus vanaf het schoolplein. Muziek in de bus aan en richting Berlijn, waar wij laat in de middag aankwamen. Eerst reden wij door het noorden van West-Duitsland en na Wolfsburg gingen wij de streng bewaakte grens over en reden wij door de toenmalige corridor naar (West)- Berlijn.

Onderweg stopten wij nog een keer op een plek waar je goedkoop drank en sigaretten in kon slaan, maar roken deed ik niet en de enige alcoholische drank die ik als jongetje van 17 dronk was bier.

Bier drinken deden wij 's avonds al volop. Wij gingen met zijn allen naar een grote discotheek met meerdere barretjes vlakbij de Kurfürstendamm Ku'dorf. Dat was leuk wij maakten contact met plaatselijke bevolking en dronken veel pullen bier, die daar langzamer getapt worden, dan de stapelglazen die wij in de Nederlandse horeca gewend waren. Een beetje aangeschoten hadden een klasgenoot en ik na tweeën wel wat moeite en omgelopen, om het hotel weer terug te vinden, maar het was gelukt.

De dinsdag gingen wij weer verder met het bekijken van stad en omgeving. Binnen het toenmalige gebied van West-Berlijn lagen hele gebieden met bossen en meren. Zo beklommen wij een uitkijktoren in het bos, ging ik zwemmen in de Wannsee. Ik werd wel van het terrasje gestuurd, aangezien ik toen nog niet in de gaten had, dat het wel wat vreemd is om in je zwembroekje (voetbalbroekje) en verder niets een terras te bezoeken. De muur was toen ook nog een litteken door de stad langs de rivier de Spree. Vanaf een trappetje met een plateau konden wij er overheen kijken.

's Avonds bezochten wij nog het theater voor een Duitstalig blijspel, het begon wel leuk. Hoe het afliep weet ik niet meer. In zo'n zachte stoel in een warm theater kun je gemakkelijk even een tukje doen.

Woensdag was het dan zover, wij gingen de grens over naar Oost-Berlijn. Strenge snotneuzen amper een paar jaar ouder dan ons deden te paspoortcontrole. Oef, dat gaat mis. Een leraar had een Telegraaf gelezen en deze krant slingerde nog duidelijk zichtbaar in de bus rond. Werd de controle nog even strenger. De Telegraaf werd direct bij het kantoor in de prullenbak gegooid en de bus werd ook nog van onderen met spiegels gecontroleerd. Nou ja wij mochten Oost-Berlijn in. Wij zagen Trabantjes rijden, bezochten een groot oorlogsmonument en tussen de middag aten wij in een restaurant bij het Alexanderplatz, het soepvlees was bijna zwart, het bestek van aluminium en de inrichting was als een geheel afgeleefde bedrijfskantine uit die tijd. Oost-Berlijners luisterden trouwens wel naar westerse muziek in de koude oorlog, want het toen pas nieuwe nummer Cruise Missiles van Fischer Z hoorde ik daar over straat schallen. 's Middags nog wel een heerlijk goedkoop biertje gedronken op het terras betaald van Ostmarken, waarvan het papiergeld nog het meest op monopoly geld leek en de muntjes speelgoed. Ook nog bij het wisselen van de wacht een cola'tje gedronken. Die smaakte niet best. Affijn tegen de avond weer terug naar West-Berlijn en op de grens ook nog het House at Checkpoint Charlie bezocht. Indrukwekkend op hoeveel manieren mensen hebben proberen te ontsnappen naar het westen.

De hele week was een mix van cultuur, educatief en stappen en drankjes. Op een avond nog met een varende disco geweest, bij de sluis sloeg een plaat in 1981 nog gewoon over bij het afmeren. Op het Olympisch Stadion zag je nog de hakenkruizen op de muur. Tegenstellingen! Al met al toch een heel bijzonder tripje. En achteraf helemaal natuurlijk, want de Duitse Democratische Republiek is er al lang niet meer, de rare sfeer van toen met oost en west daar is helemaal weg, en Berlijn is al lang weer één (1) stad. Gelukkig wel!