vrijdag 20 maart 2020

Speenkruid

20 maart 2020, Nederland is nu een volle week in de ban van de coronacrisis. Ik werk niet in de zorg, een winkel of in de bouw en werk dus thuis, schaft thuis en tussendoor laat ik wel eens de hond uit. Daar worden wij beiden blij van.

Maart, er bloeit al van alles, de blauwe druifjes in onze tuin, de goudsbloemen nog steeds, narcissen, hyacinten en de tulpen op een na bijna. De keizerskroon bloeit ook bijna. De forsythia staat in bloei en in het park komen de eerste paardenbloemen nog klein in bloei, maar het kleurt echt geel waar het speenkruid al bloeit. Ik loop door het park, twee Vlaamse gaaien zitten, achter elkaar aan, twee vinkjes ook en even voorbij waar het speenkruid bloeit onder de tamme kastanje doen twee jongens bokstraining, in de sportschool kan nu niemand terecht. Boksen, is dat wel slim nu? Toch een contactsport ook al slaan ze alleen op elkaars handschoenen.

Affijn ik vervolg mijn wandeling verderop nog meer speenkruid. Het is een grijze dag, dus de bloemen openen zich niet helemaal vandaag.

speenkruid op een 'grijze' dag

Het speenkruid (Ranunculus ficaria) is een laagblijvende voorjaarsbloeier en behoort tot de ranonkelfamilie (Ranunculaceae). De plant wordt tot 30 cm hoog en bloeit van maart tot mei. De hartvormige bladeren zitten aan het uiteinde van een lange bladsteel. De gele bloemen hebben acht tot twaalf kroonbladeren en drie groene kelkbladeren, een afwijking ten opzichte van de overige leden van de ranonkelfamilie. Bij slecht weer blijven de bloemen gesloten, bij zon spreidt de bloem zich wijd open. De planten vormen als het ware een "tapijt" dat vaak niet hoger is dan 10 cm. Na de bloei sterft het bovengrondse deel van de plant af, de ondergrondse knolletjes van enkele millimeters lengte blijven in leven. Bij de zaailingen treft men slechts één zaadlob aan, de plant hoort als lid van de ranonkelfamilie echter tot de tweezaadlobbigen. De tweede zaadlob was oorspronkelijk wel aanwezig. 
De bladeren van gewoon speenkruid bevatten veel vitamine C. Vroeger werd de plant dan ook gebruikt tegen scheurbuik. Ze werd ook veel verwerkt in salades. Belangrijk is dat de bladeren dan voor de bloei worden geplukt. Tijdens de bloei ontwikkelt de plant in de bladeren namelijk protoanemonine en saponine, giftige stoffen. De bladeren smaken dan bitter en worden dan ook door weidedieren gemeden.
Bij drogen wordt protoanemonine omgezet in een minder werkzame stof, anemonine, die ook giftig is. De plant bevat ook etherische olie.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Dank voor je reactie!
Een groet van Zwerver